เมื่อวันก่อนได้มีโอกาสเข้าไปทำ workshop เกี่ยวกับ Ego เพราะเราสนใจเกี่ยวกับจิตวิทยาของคนและวิธีการใช้งานให้เกิดประโยชน์ต่องานและชิวิตประจำวัน โดยเราได้ติดตามคุณ Chris เกี่ยวกับเรื่องนี้อยู่แล้วก็เลยมาศึกษาเพิ่มเติมอีกที

ปูพื้นเรื่อง Enneagram

เราเองก็ไม่เคยมีพื้นฐานมาก่อนละก็ไม่เชื่อเรื่องการมาชี้บอกว่าคน ๆ นี้เป็นอะไรยังไง (personality labelling) เท่าไร ก็เลยไม่ได้อินกับเรื่อง Enneagram มาก แต่ก็ฟังและเข้าใจไว้เป็นแนวคิดใหม่ ๆ ครับจะได้คุยกับคนอื่นรู้เรื่อง ฮ่า ๆๆ

แนวคิด 3 ศูนย์ (ไม่ใช่ 3-0)

3 ศูนย์ คือ ความสามารถในการทำงานของคนแบ่งตามการทำงานของสมองที่เกี่ยวข้องในส่วนต่าง ๆ ได้แก่

  1. ศูนย์ท้อง (Body/Gut) เกี่ยวข้องกับร่างกายและสิ่งที่เกิดขึ้นภายนอก
  2. ศูนย์หัว (Head) เกี่ยวข้องกับการคิด วิเคราะห์ แยกแยะ
  3. ศูนย์ใจ (Heart) เกี่ยวข้องกับความรู้สึกและอารมณ์
ศูนย์ เหตุการณ์ที่ใช้ศูนย์นี้ สิ่งที่กระตุ้นศูนย์นี้
ศูนย์ท้อง สิทธิ์ อารมณ์พื้นฐาน (เศร้า โกรธ เครียด)
ศูนย์หัว ภยันอันตราย ความกลัว ความกังวล ความไม่แน่นอน
ศูนย์ใจ ตัวตน (Identity) ความละอายในตัวเอง

โดย Ego นั้นจะทำงานเกี่ยวข้องโดยตรงกับศูนย์ใจ

เข้าสู่เรื่อง Ego

Ego สั้น ๆ ก็คือกลไกที่คนใช้ปกป้องตัวตนของตัวเอง ซึ่งคนเราจะมี requirement บางอย่างที่เข้าเกณฑ์ว่าคน ๆ นี้มีตัวตนแบบนี้ หากมีใครเข้ามาท้าทายตัวตนและ requirement ของเราแล้ว คนเราก็จะหยิบ Defense mechanism ขึ้นมาสารพัดท่าเพื่อปกป้องตัวตนนั้น โดยสามารถเข้าไปดูท่าต่าง ๆ ได้ใน blog Defense Mechanism ของคนเราไม่เหมือนกันนะ

จากนั้นก็ทำ workshop สั้น ๆ มีขั้นตอนดังนี้

  1. List ตัวตนของเราออกมา 3 ข้อ
  2. เลือกตัวตนที่ใช่ที่สุดมา 1 อันจากนั้น list requirement ที่บ่งบอกถึงตัวตนนั้น
  3. List Defense mechanism ที่ใช้บ่อยเพื่อปกป้องตัวตนนั้น ๆ
  4. แบ่งปันผลกับเพื่อน ๆ แล้วให้พวกเค้าเสนอแนะเพิ่มว่าเราสามารถใช้ Defense mechanism แบบอื่น ๆ ที่ work เหมือนกัน

ปิดท้ายด้วยการนำไปใช้

จาก workshop เราจะพบกับความจริงที่ว่า

  1. เมื่อเรารู้ทันตัวตนของเราตลอดแล้วเราจะมีตัวเลือก Defense mechanism ที่สามารถหยิบมาใช้เหมาะสมตามสถานการณ์

    Awareness precede options. Options precede changes.

  2. เราไม่สามารถยัดเยียด Defense mechanism ที่ work กับเราทุกอันไปใช้กับคนอื่นได้เพราะมันขัดกับตัวตนของเค้านั่นเอง สิ่งที่เราทำได้คือ “เสนอแนะ” กับเค้าด้วยการให้ตัวเลือก

    Everyone has innate ability to choose the best option for themselves.

  3. สิ่งที่เราช่วยคนอื่นปรับได้ไล่จากยากไปง่ายคือ Identity > Requirement > Defense mechanism

เป็น workshop สั้น ๆ แต่ก็ได้เรียนรู้และขบคิดเกี่ยวกับตัวเองและคนอื่น ถึงแม้เราจะไม่ค่อยอินเรื่อง Enneagram แต่การกลับมานั่งนึกว่าเราเป็นใคร ตัวตนที่แท้จริงของเราคืออะไร (แม้ว่าจะคุยกับตัวเองบ่อยแต่ก็ไม่ลึกเท่านี้) มันก็เป็นสิ่งที่เยียวยาจิตใจให้เราเดินไปต่อในชีวิตได้เหมือนกัน